
ดร.นันทชัย ปัญญาสุรฤทธิ์ ผู้อำนวยการสถาบันส่งเสริมความปลอดภัยอาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน (สสปท.) เปิดเผยถึงการจัดทำระบบฝึกอบรมเสมือนจริง (Simulation Training) หรือ VR สำหรับผู้ประกอบการรถขนส่งทางบก ว่า สืบเนื่องจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน

นายพงศ์กวิน จึงรุ่งเรืองกิจ มีนโยบายและแนวทางในการขับเคลื่อนกระทรวงแรงงานด้วยการพัฒนาทักษะด้านเทคโนโลยี โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญญาประดิษฐ์หรือ AI ให้สอดคล้องกับความต้องการของภาคการผลิต เพื่อช่วยเหลือทางด้านเศรษฐกิจรวมถึงการช่วยเหลือพี่น้องแรงงาน ให้มีสภาพการทำงานที่ดี มีค่าแรงที่ดี กระตุ้นเศรษฐกิจให้เติบโต สสปท.ในฐานะสถาบันภายใต้การกำกับดูแลของรมว.แรงงานโดยตรง จึงได้จัดทำระบบฝึกอบรมเสมือนจริง (Simulation Training)โดยเริ่มจากผู้ประกอบการรถขนส่งทางบก เนื่องจากสถาบันฯได้มีการจัดทำแนวปฏิบัติงานเพื่อความปลอดภัยและอาชีวอนามัยสำหรับผู้ประกอบการรถขนส่งทางบกแล้วเสร็จไปก่อนหน้านี้เมื่อปี 2567

ผอ.สสปท.กล่าวว่า อุตสาหกรรมการขนส่งสินค้าทางบกเป็นอุตสาหกรรมหลักของประเทศไทย และเป็นหัวใจสำคัญของธุรกิจโลจิสติกส์เพราะมีสัดส่วนมากที่สุดเมื่อเทียบกับการขนส่งรูปแบบอื่น โดยมากกว่า 80% ของรูปแบบการขนส่งทางบกเป็นการขนส่งโดยรถบรรทุก เนื่องจากเป็นรูปแบบการขนส่งที่สะดวกที่สุด อีกทั้งประเทศไทย ได้มีการปรับปรุงโครงสร้างทางถนนเพื่อรองรับการขนส่งสินค้าและการเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (AEC) จึงส่งผลให้มีความสะดวกต่อธุรกิจการขนส่งสินค้าทางบกเป็นอย่างมาก ทำให้ธุรกิจการขนส่งมีการขยายตัวและปริมาณการขนส่งสินค้าทางบกมากขึ้นเป็นลำดับ ซึ่งอาจเป็นปัจจัยที่นำไปสู่ความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุทางถนน โดยการเกิดอุบัติเหตุทางถนนแต่ละครั้ง ก่อให้เกิดความสูญเสียทั้งโอกาสทางธุรกิจ ทรัพย์สิน และเกิดความเสียหายทั้งต่อผู้ขับรถขนส่งทางบกและบริษัทขนส่งสินค้าเป็นอย่างมาก รวมทั้งความสูญเสียต่อเศรษฐกิจและสังคมไทย ทั้งนี้ข้อมูลจากงานวิจัยของสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ)ระบุว่าการเสียชีวิต 1 รายมีมูลค่าเท่ากับประมาณ 10 ล้านบาท ในขณะที่การบาดเจ็บสาหัสมีมูลค่าเท่ากับประมาณ 3 ล้านบาทต่อราย

ดร.นันทชัย ยังบอกด้วยว่าจากสถิติการจดทะเบียนรถบรรทุกตามกฎหมายว่าด้วยการขนส่งทางบก พบว่า รถจดทะเบียนเป็นรถบรรทุกส่วนบุคคล มีจำนวน 826,493 คัน หรือคิดเป็นร้อยละ 60.29 แบ่งตามประเภทรถ โดยรถบรรทุกจำพวกรถรับจ้าง 6 ล้อ รถรับจ้าง 10 ล้อ มีอัตราการเกิดอุบัติเหตุสูงเป็นอันดับที่ 3 รองจาก รถโดยสารสาธารณะและรถยนต์ ซึ่งความเสียหายจากการเกิดอุบัติเหตุแต่ละครั้งเมื่อเปรียบเทียบกับการเกิดอุบัติเหตุประเภทอื่น ๆ มีมูลค่าความสูญเสียที่มากกว่าในการเกิดอุบัติเหตุจากรถประเภทอื่น

“จะเห็นได้ว่ารถต้นเหตุของการเกิดอุบัติเหตุมากกว่าครึ่งหนึ่งเกิดจากรถบรรทุก เมื่อวิเคราะห์ ร่วมกับสาเหตุการเกิดอุบัติเหตุอับดับหนึ่ง คือ ความประมาท ซึ่งเป็นสาเหตุที่เกิดจากพฤติกรรมของผู้ขับรถ ซึ่งหากวิเคราะห์เชิงลึกต่อไปมีความเชื่อมโยงไปถึงการดำเนินงานด้านความปลอดภัยของสถานประกอบกิจการ ในฐานะสถาบันที่มีหน้าที่ส่งเสริมเรื่องความปลอดภัยในการทำงาน

นอกจากจัดทำแนวปฏิบัติงานเพื่อความปลอดภัยและอาชีวอนามัยสำหรับผู้ประกอบการรถขนส่งทางบก (Guidelines for Managing Occupational Safety and Health of Land Transport Drivers)แล้ว เรายังได้เริ่มจัดทำระบบฝึกอบรมเสมือนจริง (Simulation Training) หรือ VR เพื่อให้ผู้ขับรถขนส่งทางบกสามารถปฏิบัติงานให้เกิดความปลอดภัยในการขนส่งทางถนน ลดอุบัติเหตุและ ลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนไปสู่การจัดการความปลอดภัย ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

โดย VR ที่พัฒนาขึ้นนี้ จะมีฟังก์ชั่นการเรียนรู้และฝึกทักษะการขับขี่รถขนส่งอย่างปลอดภัย เริ่มตั้งแต่การตรวจสอบความพร้อมของพนักงานและความพร้อมของรถความปลอดภัยของรถบรรทุก คำแนะนำในการซ่อมแซมแก้ไขให้เรียบร้อยก่อนออกเดินทาง ตลอดจนการวางแผนการเดินทางและการเลือกเส้นทางที่ปลอดภัย (Safe Route) เพื่อสามารถนำส่งสิ่งของหรือสินค้าในถึงปลายทางอย่างปลอดภัย