วันที่ 4 กันยายน 2568 สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ(วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดย ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ พร้อมด้วยคณะผู้ทรงคุณวุฒิ วช. ผู้บริหารจาก วช. ผู้บริหาร สกสว. และทีมนักวิจัย ลงพื้นที่ จ.น่าน เพื่อติดตามความก้าวหน้าโครงการวิจัยภายใต้ แผนงานวิจัยประเด็นยุทธศาสตร์มุ่งเป้า ประเทศไทยปลอดภัย PM2.5 และ แผนงานเป้าหมายสำคัญตามยุทธศาสตร์ ววน. เรื่อง น้ำมั่นคง ไม่ท่วม ไม่แล้ง ใน 10 จังหวัด ณ โรงสีข้าวชุมชนเกษตรอินทรีย์น้ำปั้ว จ.น่าน
ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ กล่าวว่า “การลงพื้นที่จังหวัดน่านในครั้งนี้ เป็นการสะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของงานวิจัยที่มุ่งตอบโจทย์ปัญหาเร่งด่วนของประเทศ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อมและการบริหารจัดการปัญหาฝุ่น PM2.5 ในพื้นที่ ซึ่งเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ เศรษฐกิจ และสังคมในวงกว้าง วช. เชื่อมั่นว่าการบูรณาการองค์ความรู้จากงานวิจัยและนวัตกรรม ควบคู่ไปกับความร่วมมือของทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาควิชาการ และภาคประชาชน จะเป็นกุญแจสำคัญในการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพไม่เพียงแต่จะช่วยให้ประชาชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ลดความเสี่ยงจากมลพิษทางอากาศ แต่ยังสามารถสร้างเศรษฐกิจฐานรากให้เกิดความเข้มแข็ง พัฒนาอาชีพและรายได้ในท้องถิ่น พร้อมทั้งยกระดับความสามารถในการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ทั้งหมดนี้จะนำไปสู่การสร้างสังคมที่มั่นคง ยั่งยืน และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม”
จากนั้นคณะได้เยี่ยมชมและติดตามความก้าวหน้าโครงการลดปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 โดยการสร้างรายได้จาก สินค้านวัตกรรมแปรรูปจากชีวมวลข้าวโพด ที่ โรงสีข้าวชุมชนเกษตรอินทรีย์น้ำปั้ว ซึ่งทำงานร่วมกับ วิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์ ตำบลน้ำปั้ว
ซึ่งเป็นงานวิจัยที่ดำเนินการ โดย นายสนอง เอกสิทธิ์ ผู้อำนวยการแผนงานวิจัย จาก จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และคณะ “โครงการลด PM2.5 โดยการสร้างรายได้จากสินค้านวัตกรรมแปรรูปจากชีวมวลข้าวโพด” ซึ่งมีโครงการวิจัยย่อยภายใต้ชุดโครงการ อาทิ การผลิตแท่งชีวมวลจากต้นและซังข้าวโพดเพื่อใช้ผลิตไบโอชาร์ การพัฒนาซีเมนต์ที่ตรึงคาร์บอนจากไบโอชาร์ชีวมวลข้าวโพดผลิตภัณฑ์ชุมชน เช่น ปุ๋ยและฮอร์โมนพืช จากกระบวนการผลิตไบโอชาร์ชีวมวลข้าวโพด การลด PM2.5 ผ่านการแปรรูปชีวมวลข้าวโพดเป็นพลังงานและวัสดุชีวภาพ การเพิ่มอินทรีย์วัตถุในดิน โดยเร่งการย่อยสลายชีวมวลข้าวโพด และการจัดทำแผนธุรกิจสำหรับผลิตภัณฑ์ชุมชนจากชีวมวลข้าวโพดเป็นแผนงานนี้มุ่งเน้น การแก้ปัญหามลพิษ PM2.5 จากชีวมวลข้าวโพด ผ่านการ พัฒนาเทคโนโลยีแปรรูป เพื่อสร้าง ผลิตภัณฑ์นวัตกรรม พลังงานสะอาด และมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ พร้อมทั้งส่งเสริม ความเข้มแข็งของชุมชน ผ่านผลิตภัณฑ์และแผนธุรกิจที่ยั่งยืน ซึ่งเป็นงานวิจัยสะท้อนให้เห็นถึงการบูรณาการวิจัยกับการสร้างเศรษฐกิจฐานราก ควบคู่กับการดูแลสิ่งแวดล้อม
การลงพื้นที่ครั้งนี้ วช. มุ่งเน้นติดตามผลการดำเนินงานจริงในพื้นที่ เพื่อให้การวิจัยสามารถตอบโจทย์ปัญหาของประเทศ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และคุณภาพชีวิตของประชาชนอย่างแท้จริง
